नेत्रदानाबद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
प्र. नेत्रपेढी म्हणजे काय?
उत्तर. नेत्रदान दाता , प्राप्तकर्ता आणि नेत्रचिकित्सक यांच्यातील दुवा आहे. ज्यांना कॉर्निया प्रत्यारोपणाची आवश्यकता आहे त्यांना मानवी डोळे संकलित करून त्यांचे वितरण करण्यासाठी ही सरकारद्वारे मान्यताप्राप्त संस्था आहे.
प्र. नेत्रदाता कोण असू शकतो?
उत्तर:. वय, लिंग किंवा रक्तगट विचारात न घेता कोणीही दाता असू शकतो.
प्र. धार्मिक अधिकारी डोळे दान करण्यास मान्यता देतात का?
उत्तर: होय, सर्व धार्मिक विश्वास या महत्त्वपूर्ण दृष्टी पुनर्संचयन कार्यक्रमास समर्थन देतात.
प्र. प्रत्यारोपणासाठी संपूर्ण डोळा वापरला जातो का?
उत्तर : नाही. बुबुळाच्या समोरचा फक्त पातळ पारदर्शक थर कॉर्निया नावाचा प्रत्यारोपणासाठी वापरला जातो.
प्र. कॉर्निया म्हणजे काय?
उत्तर:. कॉर्निया ही रक्तवाहिन्या नसलेली पारदर्शक ऊतक आहे. स्पष्ट कॉर्निया व्यक्तीला चांगली दृष्टी प्राप्त करण्यास सक्षम करते.
प्र. दात्याकडून ऊती कशी काढली जाते?
उत्तर:. टिश्यू एकतर एन्युक्लेशन (संपूर्ण डोळा बॉल काढून टाकणे) किंवा कॉर्नियल एक्सिजनद्वारे पुनर्प्राप्त केला जातो. सध्या देशातील अनेक नेत्रपेढी इन सीटू कॉर्नियल एक्सिजनद्वारे कॉर्निया पुनर्प्राप्त करतात प्रक्रिया. या प्रक्रियेमध्ये मृत/दात्याच्या संपूर्ण डोळ्यातून फक्त कॉर्निया काढून टाकणे समाविष्ट असते. कॉर्निया काढताना, डोळ्याच्या पांढऱ्या भागासह कॉर्निया बाहेर काढला जातो, ज्याला स्क्लेरा म्हणतात. दोन ते तीन मिमी स्क्लेरल रिम 360 अंशांनी एक्साइज केले आहे. प्रक्रियेस 20 ते 30 मिनिटे लागतात. एक्साइज्ड कॉर्नियाला प्रिझर्व्हेटिव्ह माध्यमात आणले जाते, मॅक केरी कॉफमन माध्यम (एमके माध्यम) एमके माध्यम 4 दिवसांच्या कालावधीसाठी कॉर्नियाचे जतन करण्यास अनुमती देते.
प्र. कॉर्नियल प्रत्यारोपण म्हणजे काय?
A ही एक शस्त्रक्रिया प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये हरवलेली दृष्टी मिळविण्यासाठी रुग्णाच्या बिघडलेल्या कॉर्नियाच्या जागी दात्याकडून निरोगी कॉर्निया दिला जातो.
प्र. मृत्यूनंतर कॉर्निया/डोळे किती लवकर काढले पाहिजेत?
उत्तर. मृत्यूनंतर 6 तासांच्या आत कॉर्निया/डोळे काढले पाहिजेत. कर्मचारी देणगीदाराच्या घरी जाऊन डोळे काढतील. प्रक्रियेस अंदाजे 20 ते 30 मिनिटे लागतात.
प्र. मोतीबिंदू किंवा चष्मा वापरल्याने कॉर्निया अयोग्य होतात का?
उत्तर. नाही. या दोन्ही परिस्थिती डोळ्यांच्या लेन्सशी संबंधित आहेत कॉर्नियाशी नाही.
प्र. नेत्रदान केल्याने दात्याचा चेहरा विद्रूप होतो का?
उत्तर. नाही. कॉर्निया/डोळे काढल्याने विद्रूप होत नाही.
प्र. अंत्यसंस्काराच्या व्यवस्थेत काही विलंब होतो का?
उत्तर. नाही. टिश्यूची खरेदी 20 ते 30 मिनिटांत केली जाते. त्यामुळे मृत व्यक्तीचे कुटुंबीय अंत्यसंस्काराच्या व्यवस्थेसह नियोजितपणे पुढे जाऊ शकतात.
प्र. कोणत्या परिस्थितीमुळे कॉर्निया दानासाठी अयोग्य ठरतात?
उत्तर. एड्स, कावीळ, रेबीज, सिफिलीस, टिटॅनस, सेप्टिसिमिया आणि विषाणूजन्य आजारांनी ग्रस्त असलेल्या व्यक्तींचे कॉर्निया दानासाठी अयोग्य मानले जाते.
प्र. मधुमेह किंवा उच्चरक्तदाबाचे काय?
A. या अटी असलेले दातेही त्यांचे डोळे दान करू शकतात
प्र. मानवी शरीर प्रत्यारोपित दाता कॉर्निया नाकारते का?
A. कॉर्नियाला थेट रक्तपुरवठा होत नाही. त्यामुळे नाकारण्याचा धोका खूप कमी आहे. नकार आल्यास वेळेवर औषधोपचार करून ते दाबले जाऊ शकते.
प्र. दान केलेले डोळे कसे वापरले जातील?
A. संपूर्ण डोळ्यातून कॉर्निया काढून टाकल्यानंतर, त्याचे मूल्यांकन केले जाते आणि नंतर रुग्णाच्या वापरासाठी नेत्र सर्जनला दिले जाते.
प्र. काही कारणास्तव शस्त्रक्रियेसाठी वापरल्या जात नसलेल्या कॉर्नियाचा वापर आहे का?
A. तांत्रिक कारणास्तव नाकारलेले कॉर्निया संशोधन किंवा शिक्षणाच्या उद्देशाने वापरले जाऊ शकतात.
प्र. देणगीदार किंवा प्राप्तकर्त्याच्या कुटुंबाला कॉर्नियाचे दान किंवा प्राप्तिकर सांगितले जाईल का?
उत्तर. नाही. देणगीदार - प्राप्तकर्त्याची माहिती गोपनीय ठेवली जाते.
प्र. देणगीदार कुटुंबाला फी दिली जाईल का?
उत्तर: नाही. मानवी डोळे, अवयव किंवा ऊती खरेदी करणे किंवा विकणे बेकायदेशीर आहे. कॉर्निया पुनर्प्राप्तीसाठी लागणारा कोणताही खर्च नेत्रपेढीद्वारे वहन केला जातो.